Vertrouwen in veilige energiewinning voorwaarde voor succesvolle energietransitie
Dit staat in het Jaarplan 2018 van SodM.
2018 is een kanteljaar, stelt Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) in het Jaarplan 2018. De energietransitie krijgt met het nieuwe regeerakkoord een flinke impuls. En de aardbeving bij Zeerijp in de tweede week van 2018 heeft voor een snelle omwenteling van het denken over de gaswinning in Groningen geleid. Het advies dat SodM naar aanleiding van deze beving heeft uitgebracht op 1 februari heeft hieraan een goede bijdrage geleverd.
Vertrouwen
Het is belangrijk dat daar waar de ondergrond op een veilige manier ingezet kan worden, bijvoorbeeld om de energietransitie mogelijk te maken, deze mogelijkheden ook de ruimte krijgen. Hiervoor is vertrouwen nodig. Theodor Kockelkoren, Inspecteur-generaal der Mijnen: “Zowel overheid, ondernemingen alsook de toezichthouder zullen flink hun best moeten doen om het vertrouwen waar te maken en daar waar nodig terug te winnen. Voor SodM betekent dit in elk geval het helder uitleggen waar ze voor staat, waarom ze doet wat ze doet en wat daarvan de resultaten zijn. Juist ook als de resultaten onbevredigend zijn, zoals bijvoorbeeld bij de gaswinning in Groningen waar er met heel veel onzekerheden gewerkt moet worden, is het belangrijk een hoge lat te hanteren voor de openheid die SodM betracht en begrijpelijkheid waarmee zij communiceert.”
CO2-opslag
Het is de rol van SodM om de veiligheid van zowel bestaande activiteiten, zoals de gaswinning, als nieuwe activiteiten, zoals de opslag van CO2 te waarborgen. Ook voor SodM betekent dit dat geïnvesteerd moet worden zodat zij zich nieuwe kennisgebieden eigen maakt. Net zo goed als ook verder geïnvesteerd moet worden om de beperkte kennis van de aardbevingsrisico’s van de gaswinning in Groningen verder te brengen.
Geothermie, zout en wind op zee
Afgelopen jaar bracht SodM haar eerste “Staat van de sector’ uit met daarin de belangrijkste risico’s voor mens en milieu en hoe die risico’s aan te pakken. Die ging over geothermie. Binnenkort publiceert SodM het Toezichtarrangement geothermie. Dat is de uitwerking van de manier waarop SodM haar toezicht voor een bepaalde sector invult. In 2018 zullen de Staat van de sector Zout (tweede kwartaal) en de Staat van de sector Wind op zee (vierde kwartaal) verschijnen.
Verouderde olie- en gasinstallaties
Een van de prioriteiten voor komend jaar is een beter beeld te krijgen van hoe de industrie omgaat met het verouderen van installaties. Ook wordt gekeken naar keuringsregiem, het onderhoud, het gebruik en de aanpassingen en vervangingen van installaties. Tijdens de inspecties zal bij alle mijnondernemingen worden onderzocht of de risico’s die gepaard gaan met het ouder worden van de installatie voldoende worden onderkend en aangepakt. SodM zal hiervoor een toetsingskader ontwikkelen.
Cybercrime
In nieuwe Cybersecuritywetgeving, die medio 2018 van kracht wordt, zal de olie- en gassector worden aangewezen als één van de vitale sectoren voor Nederland. Dit betekent dat de sector haar digitale systemen op een passende manier zal moeten beschermen. Samen met Agentschap Telecom zal in nauwe samenwerking met de sector worden bepaald wat ‘passende’ bescherming betekent. Het toetsingskader Cybercrime dat dit jaar ontwikkeld wordt, verschaft inzicht in de aanpak van ondernemingen van het voorkomen van cybercrime en of zij voldoen aan de nieuwe Cybersecuritywetgeving.
Herpositionering Vergunningverlening
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft in 2017 ABDTOPConsult een onderzoek laten uitvoeren naar de positionering van haar vergunningverlenende taken ten aanzien van de mijnbouw. In 2018 wordt onderzocht of deze taken in de toekomst bij SodM kunnen worden belegd.
Nieuwe taken
De begroting van SodM is ontoereikend om de taken voor 2018 uit te kunnen voeren. Daarom is 5 miljoen euro extra nodig om de groeiende huidige taken en nieuwe taken te kunnen uitvoeren, plus de implementatie van de vervanging van het verouderde ICT systeem. De groei van de huidige taken zit onder andere in de beoordeling van Rapporten Inzage Grote Gevaren, en een forse toename van adviesaanvragen voor vergunningen voor zowel gaswinning als geothermie. Maar ook nieuwe taken zoals ondergrondse opslag, windenergie, de wet VET en de WIBON. De toename van deze taken vragen zowel om inhoudelijke expertise als om juridische capaciteit en capaciteit voor beantwoording van het toenemend aantal vragen van Tweede Kamer, decentrale overheden -mede in het licht van hun nieuwe adviesrol ten aanzien van vergunningverlening- en burgers.