Risicobeheersing van olie- en gaswinning naar hoger niveau
‘De risicobeheersing in de offshore olie-en gaswinning is door een nieuwe wettelijke verplichting naar een hoger niveau getild’, dat concludeert het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), naar aanleiding van de beoordeling van de rapporten over de risicobeheersing. Het gaat om 15 bedrijven die momenteel in de offshore actief zijn. Het belangrijkste winstpunt is dat bedrijven nu getoetst zijn op de systematische risicobeheersing. De bedrijven zijn verplicht in het kader van een nieuwe Europese richtlijn, om een Rapport Inzake Grote Gevaren (RiGG) bij de toezichthouder in te dienen.
Een belangrijk nieuw onderdeel van deze RiGG is de onafhankelijke verificatie, waarbij extra veiligheidscontroles door een onafhankelijke partij worden uitgevoerd. Deze extra veiligheidscheck zorgt ervoor dat ‘de slager niet zijn eigen vlees keurt’. Bedrijven die dit nog niet goed hadden geregeld worden door SodM gesommeerd dit snel op orde te krijgen.
Voorwaarden
Met behulp van een RiGG moet het bedrijf voor zijn installaties op zee aantonen dat de risico’s op zware ongevallen in voldoende mate worden beheerst. SodM stelde naar aanleiding van de rapporten 165 besluiten op. Er werden in 62 besluiten voorwaarden gesteld. De meeste voorwaarden gingen over de onafhankelijke verificatie. In de analyses van SodM werd het bedrijf dat de verificatie uitvoert vaak niet als onafhankelijk en objectief genoeg beoordeeld. Opvallend was dat de prestatienormen die bijdragen aan de doelstellingen van veiligheid, gezondheid en milieu niet altijd duidelijk en meetbaar geformuleerd waren. Verder schoot een aantal beschrijvingen van scenario’s en de technische en organisatorische maatregelen te kort. Denk hierbij aan een scenario van een lekkage aan een gastransportpijp. Met deze nauwkeurige beschrijvingen moet een bedrijf namelijk aantonen dat de risico's op zware ongevallen op adequate wijze worden beheerst.
De bedrijven die goedkeuring onder voorwaarden hebben, zullen door SodM in de komende periode extra gecontroleerd worden.
Veiligheid
Veiligheid is belangrijk in de mijnbouwsector maar niet vanzelfsprekend. Dat bleek wel op 20 april 2010 na de explosie op het olieboorplatform Deepwater Horizon van oliemaatschappij BP in het Macondo olieveld in de Golf van Mexico. Met als gevolg: 11 doden, 17 gewonden, 780.000 m3 olie in zee en schade aan het milieu dat vrijwel niet in cijfers is uit te drukken. De oorzaak van de ramp is een aaneenschakeling van technische en menselijke fouten. Sindsdien zijn in Europa de wettelijke verplichtingen voor de veiligheid voor de offshore olie- en gaswinning en opsporing aangescherpt (Offshore Safety Directive 2013/30/EU, kortweg de OSD). In Nederland is de richtlijn sinds 2017 van kracht. Ieder bedrijf moest systematisch rapporteren hoe het risicobeheer ingericht is. De toezichthouder heeft dit beoordeeld. De richtlijn heeft tot doel de kans op zware ongevallen met betrekking tot olie- en gasactiviteiten verder te verkleinen en de gevolgen hiervan te beperken. Het systematische risicobeheer wordt op een hoger niveau gebracht en wordt in een RiGG beschreven.
Wat is een Rapport inzake Grote Gevaren (RiGG)?
De mijnonderneming beschrijft in het RiGG onder andere welke veiligheids- en milieukritische maatregelen op de installaties toegepast zijn en hoe deze worden onderhouden. Als er bijvoorbeeld een gaslek ontstaat moet door middel van veiligheidskleppen de gas- of olieput worden ingesloten. Met het afschakelen van het olieplatform of boorinstallatie en het veilig evacueren van personeel voorkomt het bedrijf een grotere ramp. Het RIGG kent een looptijd van 5 jaar. Een RiGG bevat onder meer:
- interne rampenplannen en de regelingen om de autoriteit(en) die verantwoordelijk is (zijn) voor het in werking te stellen van het externe rampenplan bij een zwaar ongeval snel in te lichten;
- een bedrijfsbeleid en een veiligheids- en milieubeheerssysteem ter voorkoming van zware ongevallen;
- de beschrijving van de wijze waarop een extra check wordt uitgevoerd op de veiligheids- en milieukritische elementen door een onafhankelijke partij;
- het al langer bestaande Veiligheids- en Gezondheidsdocument (VG-document).