Slimme gasmeter nu veilig, maar veiligheidssysteem netbeheerders moet beter
De slimme meter in Nederland is op dit moment veilig, wel moeten de regionale netbeheerders hun veiligheidssysteem verbeteren en sneller dan nu het geval is, slimme gasmeters vervangen die afwijkingen vertonen. Dit concludeert Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) naar aanleiding van onderzoek naar de veiligheid van slimme gasmeters. Alle huishoudens in Nederland moeten kunnen vertrouwen op de veiligheid van hun slimme gasmeter.
Uit uitzendingen van Kassa, eind 2017, bleek dat er slimme gasmeters geplaatst zijn met afwijkend schroefdraad. Onlangs bleek dat er opnieuw een partij met mogelijk afwijkingen aan het schroefdraad is geplaatst. “Die afwijkingen aan het schroefdraad leveren geen acuut gevaar voor de veiligheid op, maar op de langere termijn is niet bekend of die veiligheid wel gegarandeerd is. Daarom moeten die meters er zo snel als mogelijk uit zodat bewoners erop kunnen vertrouwen dat netbeheerders er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de meter in je huis veilig is.”, zegt Pieter van den Bergen, de directeur die bij SodM het toezicht op de netbeheerders in zijn portefeuille heeft. “Ik ben geschrokken dat er blijkbaar niet geleerd is van de vorige keer. Die meters hadden niet langs de controles mogen komen die netbeheerders doen als een partij geleverd wordt. Dat moet echt beter.” SodM heeft als toezichthouder nog geen wettelijke mogelijkheden om een snelle vervanging of betere controle af te dwingen.
Sneller vervangen
Het programma Kassa kwam vorig jaar 66 duizend slimme gasmeters op het spoor met te kort schroefdraad. Dit was aanleiding voor SodM om een diepgaand onderzoek te starten naar de veiligheid van deze gasmeters. SodM heeft toen geadviseerd om die meters zo snel als mogelijk te vervangen. Toch blijkt uit het onderzoek dat er nog 1744 in woningen hangen. Netbeheerders geven aan dat bewoners of eigenaren niet reageren op hun pogingen tot contact. SodM vindt dat de netbeheerders meer moeite moeten doen, mogelijk samen met de gemeente, om die bewoners of eigenaren te bewegen hun meter te vervangen.
Opnieuw verdachte meters
Netbeheerder Enexis heeft onlangs een partij van ongeveer 39 duizend meters gekocht die na levering door de controles zijn gekomen. Pas bij het monteren merkten de monteurs op dat een aantal meters niet te plaatsen was omdat het schroefdraad niet diep genoeg was. Enexis zoekt nog uit om welk deel van die 39 duizend meters het exact gaat. SodM heeft Enexis opgedragen alle 39 duizend meters zo snel mogelijk te vervangen, tenzij de slimme meters met een afwijking met 100% zekerheid geïdentificeerd kunnen worden. Problemen met de slimme gasmeter, van welke aard dan ook, moeten niet alleen door een technische bril worden bekeken, maar zo spoedig en volledig mogelijk worden opgelost, zodat de consument het vertrouwen in de slimme meter behoudt.
Monitor om nieuwe afwijkingen op te sporen
De wijze waarop netbeheerders storingen en lekken registreren is niet geschikt om de veiligheid van de slimme gasmeters doorlopend en real-time in de gaten te houden. Als er sprake is van een probleem dat actie vereist, is het onmogelijk om (snel) een betrouwbaar overzicht te krijgen van de ‘verdachte’ groep (slimme) gasmeters. De regionale netbeheerders moeten de verschillende databases en registratiesystemen aanpassen en met name aan elkaar koppelen zodat die informatie wel direct beschikbaar is. Op die manier kunnen eventuele afwijkingen bij bepaalde types meters die nu nog niet zichtbaar zijn, boven water worden getild zodat tijdig kan worden ingegrepen.
SodM kan niet ingrijpen
Netbeheerders zijn primair verantwoordelijk voor de veiligheid van de (slimme) gasmeters die zij installeren. SodM ziet hierop toe, maar heeft geen mogelijkheden om te handhaven als het gaat om de veiligheid van de (slimme) gasmeter. Ook in het gedeelte van de nieuwe gaswet, die op 1 januari inwerking treedt, is die bevoegdheid niet geregeld. Bevoegdheid om te handhaven geeft SodM bijvoorbeeld de mogelijkheid om een last onder dwangsom op te leggen als de netbeheerders niet snel genoeg werk maken van het vervangen van slimme meters. SodM heeft de minister van EZK gevraagd om haar deze handhavingsbevoegdheden te geven.