Handhaafbaarheids- en uitvoerbaarheidstoets 3 boringen Zuidwending

Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) geadviseerd over de handhaafbaarheid en uitvoerbaarheid (HUT) van drie boringen in Zuidwending. In Zuidwending wordt zout gewonnen en aardgas opgeslagen en in de toekomst mogelijk ook waterstof. SodM vindt dat er in de vergunningaanvraag niet genoeg aandacht is voor de veiligheid van de boringen in combinatie met de bestaande activiteiten in Zuidwending. In een schriftelijke reactie aan KGG heeft SodM dit standpunt toegelicht en verbetervoorstellen gedaan. Voor de boringen zijn eerder Wabo-vergunningaanvragen ingediend. De beoordeling in de HUT is in lijn met eerdere adviezen van SodM hierover: van 8 mei 2024 en van 24 mei 2024.

Waarom deze 3 boringen?

HyStock, een bedrijf dat bij GasUnie hoort, wil cavernes aanleggen voor de opslag van waterstof. EnergyStock, dat ook bij GasUnie hoort, is verantwoordelijk voor de opslag van aardgas in Zuidwending. Nobian is betrokken als verantwoordelijk bedrijf voor de zoutwinning in het gebied en heeft bij het ministerie van KGG een vergunning aangevraagd om in Zuidwending 3 boringen te mogen uitvoeren in opdracht van HyStock.

Wat vindt SodM van deze vergunningaanvraag?

De 3 boringen zijn het beginpunt van een groter project: er worden cavernes aangelegd waaruit Nobian zout gaat winnen. In de cavernes die dan ontstaan, wil EnergyStock waterstof gaan opslaan. De vergunningaanvraag gaat alleen in op de 3 boringen en niet op alles wat daarna volgt. SodM vindt dat de vele activiteiten in Zuidwending in samenhang met elkaar beoordeeld moeten worden. SodM beschouwt het als een gemis dat een milieueffectrapportage, waarin alle gevolgen en alternatieven vooraf volledig in beeld zijn gebracht en afgewogen, ontbreekt. Daarnaast vindt SodM dat het onderwerp externe veiligheid onvoldoende aandacht heeft gekregen. De 3 cavernes worden aangelegd vlakbij bestaande activiteiten van Energystock. Wat betekent dit voor de externe veiligheid? Een uitwerking van deze vraag ontbreekt in de aanvraag en de overwegingen. Er zijn meerdere rechtspersonen en vergunninghouders betrokken. Het is nu onduidelijk welke partij verantwoordelijkheid draagt. Ook andere aspecten zijn onvoldoende beschreven of uitgewerkt, waaronder het verwerken van afvalstoffen en de toepassing van milieugevaarlijke stoffen. Hierdoor voldoet de vergunningaanvraag volgens SodM niet aan de wettelijke indieningsvereisten. 

Wat is de rol van SodM? 

Als EnergyStock een vergunning krijgt voor de boringen, dan moeten inspecteurs van SodM kunnen controleren of de regels en voorschriften worden nageleefd tijdens de boringen. Bij overtreding moet duidelijk zijn welke rechtspersoon we hierop moeten aanspreken. Daarom kijkt SodM of de voorwaarden in de vergunning zo zijn uitgewerkt en opgeschreven, dat het ook mogelijk is om dit te controleren. De controle van de ontwerpvergunning heet een HUT: een handhaafbaarheids- en uitvoerbaarheidstoets. SodM schrijft hierover een brief aan KGG. Als SodM in de ontwerpvergunning onvoldoende zekerheid ziet voor de veiligheid van mens en milieu, dan doet SodM een voorstel om de ontwerpvergunning aan te passen. KGG besluit of de vergunning wordt verleend, en onder welke voorwaarden.