Ondergrondse opslag

Een kleine sector die een nieuwe impuls krijgt door de energietransitie

Ondergrondse opslag van onder meer aardgas en diesel vindt al tientallen jaren veilig plaats. Door de energietransitie krijgt ondergrondse opslag mogelijk een nieuwe impuls, bijvoorbeeld met de opslag van CO2 in voormalige aardgasvelden op de Noordzee, additionele stikstofopslag en opslag van waterstof in zoutcavernes.

Uitgelicht

Ovetredingen tijdens Brzo-inspecties geconstateerd

Door de bijzondere risico- en veiligheidsaspecten moeten zes van de zeven ondergrondse opslagen aan de regels uit het Besluit Risico Zware Ongevallen (Brzo) voldoen. In 2019 zijn alle Brzo-locaties geïnspecteerd. De Brzo-inspecties stonden in het teken van het landelijke thema ageing: de veroudering van installaties. Bij de inspecties is aandacht besteed aan het verouderingsmechanisme fatique, preventieve brandbestrijdingsmiddelen en drukapparatuur. Tijdens de inspecties zijn verbeterpunten en een tweetal overtredingen geconstateerd. De overtredingen hadden betrekking op het niet volgen van procedures. Bij TAQA PGI was een kleine olielekkage niet gemeld aan Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). Door TAQA zijn maatregelen genomen waarmee de overtreding is beëindigd. Bij Energystock, dochteronderneming van Gasunie, is geconstateerd dat de administratieve afhandeling van technische wijzigingen niet volgens de procedure verloopt. Deze overtreding is ook geconstateerd op andere locaties van Gasunie waar de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) toezicht houdt. SodM en de Inspectie SZW zullen erop toezien dat Energiestock en Gasunie zich op dit punt verbeteren.

Toezicht en advies

Adviezen over actualisaties opslagplannen

SodM heeft in 2019 de risico’s van de gewijzigde plannen voor drie ondergrondse gasopslagen opnieuw beoordeeld en daarover aan de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) geadviseerd. SodM concludeerde dat de risico’s voldoende beperkt zijn als aan een aantal voorwaarden voor risicobeheersing wordt voldaan. Over de gasopslag van de Nederlandse Aardolie Maatschappij in Grijpskerk, gemeente Westerkwartier, adviseerde SodM de minister dat het opslagplan voldoet aan de nieuwste inzichten. Over de gasopslag van TAQA in Bergermeer, gemeente Alkmaar, heeft SodM geadviseerd over de aanvraag tot wijziging van het opslagplan, die in procedure is bij het ministerie van EZK.

Onderzoek

Seismisch risico bij ondergrondse opslagen

Het onderzoek naar seismisch risico bij ondergrondse opslagen is in maart 2019 opgeleverd (KEM-01). Daaruit blijkt dat het risico van aardbevingen in ondergrondse gasopslagen voornamelijk wordt bepaald door het winnen van aardgas tijdens de oorspronkelijke productiefase van een gasveld. In mindere mate wordt dit risico bepaald door het herhaald vullen en winnen tijdens het latere gebruik als opslagfaciliteit.