Advies SodM: Sluit zoals voorgenomen 6 productielocaties in het Groningen-gasveld
Zet Groningers boven gas, en sluit volgens plan 6 van de 11 productielocaties per 1 april 2023. Zo luidt het advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) aan de staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (EZK) van 22 maart jl. SodM reageert hiermee op het advies van GTS om alle productielocaties open te houden vanwege de huidige onzekerheid rondom het aanbod van hoogcalorisch gas.
Niet veilig in Groningen
De versterkingsopgave loopt ver achter op wat nodig is voor de veiligheid. Uit recente beoordelingen volgt nog steeds dat er huizen versterkt moeten worden. Daarnaast laat de schade-afhandeling te lang op zich wachten, en blijft er schade komen door nieuwe aardbevingen die voorlopig blijven optreden. Door de energiecrisis komt hier ook nog de onzekerheid over extra inzet van het Groningen-gasveld bij. Dit alles werkt bij een deel van de inwoners door naar de gezondheid en leidt tot gezondheidsschade. Door dit alles is het op dit moment niet veilig voor de mensen in Groningen.
Veiligheidsrisico’s gastekort niet bekend
Het is wettelijk verplicht om de winning uit het Groningen-gasveld te minimaliseren. Nederlandse huishoudens maken gebruik van laagcalorisch gas – oorspronkelijk afkomstig uit het Groningen-gasveld. Om aan de vraag naar laagcalorisch gas te voldoen is het niet noodzakelijk om de 6 productielocaties open te houden, zelfs uitgaande van de hoge gasvraag van vóór de gascrisis. GTS neemt in haar advies de onzekerheid rondom het aanbod van hoogcalorisch gas mee dat vooral door de industrie wordt gebruikt. Daarmee stelt GTS de industriële afnemers van dit gas boven het minimaliseren van de productie uit het Groningen-gasveld. Daarbij heeft GTS niet duidelijk gemaakt wat de veiligheidsrisico’s zijn als deze afnemers niet kunnen worden voorzien van gas. Er zijn andere manieren om te zorgen voor voldoende aardgas, bijvoorbeeld door de industriële vraag te verminderen of door gebruik te maken van het Bescherm- en Herstelplan Gas. SodM heeft daarom negatief geadviseerd over het openhouden van alle productielocaties.
‘Belangen Groningers voorop’
Meerdere malen is de belofte gedaan om de gaswinning in Groningen zo snel als mogelijk af te bouwen. Het is de plicht van de overheid om er alles aan te doen om dit voornemen ten dienste van de mensen in Groningen na te komen. De parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen concludeert in haar rapport van 24 februari 2023 dat “de belangen van Groningers structureel genegeerd zijn. Het is nu zaak dat de belangen van Groningers voorop worden gesteld […] Groningers boven gas.” SodM heeft daarom geadviseerd om 6 productielocaties per 1 april 2023 definitief te sluiten, zoals begin dit gasjaar is voorgenomen door EZK.
Kamerbrief over besluit voorgenomen sluiting
EZK heeft besloten dat er per 1 april geen gas meer mag worden gewonnen bij deze 6 productielocaties, en dat het sluitingsproces in gang wordt gezet. EZK heeft met de NAM afgesproken dat het bedrijf geen onomkeerbare stappen zet zonder dit vooraf met EZK af te stemmen. Dit betekent dat de sluiting van de productielocaties dus nog niet onomkeerbaar is. Als in het geval van een noodsituatie de 6 locaties die gesloten worden toch weer open zouden moeten, kost het opstarten ongeveer een maand.