Wisselingen in stroomtoevoer oorzaak lekkage pekeltransportleiding Zuidwending

De lekkage aan de pekeltransportleiding bij Zuidwending, die werd vastgesteld op 26 maart 2024, is verholpen. De zoutwinning in Zuidwending heeft twee maanden stilgelegen. De leiding is gerepareerd en weer in gebruik. De lekkage kwam door wisselingen in de stroomtoevoer. Zoutbedrijf Nobian heeft de bodem schoongemaakt, 500 meter leiding vervangen en de pompsystemen aangepast om nieuwe lekkages te voorkomen. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heeft toezicht gehouden op de werkzaamheden van Nobian. Op 24 mei 2024 heeft SodM toestemming gegeven om de leiding weer in gebruik te nemen.

Toezicht

Om nieuwe lekkages in de toekomst te kunnen voorkomen is het belangrijk om goed te begrijpen hoe de lekkage heeft kunnen ontstaan. Onder toezicht van SodM heeft Nobian onderzoek gedaan naar de oorzaak van de lekkage en de leiding gerepareerd. Op verzoek van SodM heeft Nobian inzicht gegeven in de samenstelling van de gelekte pekel. Samen met de Omgevingsdienst Groningen, de gemeente Veendam en het waterschap Hunze en Aa’s heeft SodM toezicht gehouden op de werkzaamheden van Nobian. Daarna heeft SodM toestemming gegeven om de gerepareerde transportleiding weer in gebruik te nemen.

Oorzaak lekkage

De lekkage kwam door wisselingen in de stroomtoevoer, blijkt uit onderzoek. Door gebruik van wind- en zonne-energie is de stroomtoevoer niet altijd constant. Door verandering in de stroomtoevoer is het veiligheidsmechanisme van de pomp van Zuidwending in werking getreden. Dit heeft gezorgd voor een drukverschil in de leiding met ‘waterslag’ tot gevolg. Waterslag kan ontstaan door drukverschillen in een leiding, bijvoorbeeld wanneer een pomp tijdelijk meer of minder pompt, of helemaal stopt. Als gevolg daarvan kan er in de leiding een drukgolf ontstaan wanneer de pomp het pompen weer oppakt. Waterslag komt vaker voor in water- of pekeltransportleidingen en leidt meestal niet tot schade aan een leiding. Nobian heeft de pompsystemen in Zuidwending aangepast zodat veranderingen in het stroomnet worden opgevangen en niet meer leiden tot drukverschillen.

Bodem gesaneerd 

Nobian heeft een plan van aanpak gemaakt om de leiding te repareren en de gevolgen van de lekkage op te lossen. SodM heeft het plan van aanpak goedgekeurd. Gelijk na de lekkage heeft Nobian maatregelen genomen om milieuschade te voorkomen: de pekelproductie is stopgezet, de leiding is afgesloten, de toevoer naar de nabijgelegen sloot is geblokkeerd en er is grond weggehaald. Om de gevolgen voor het milieu in te schatten heeft SodM de samenstelling van de gelekte pekel opgevraagd. Daarin zijn geen mijnbouwhulpstoffen gevonden. Grond en grondwater zijn onderzocht op vervuiling en daarna schoongemaakt.

Pekeltransportleiding deels vervangen

Nobian heeft de kwaliteit van de leiding onderzocht en ruim 500 meter leiding vervangen. Om herhaling te voorkomen heeft Nobian de pompsystemen aangepast. Daarnaast wil Nobian de besturing van de pompen beter in de gaten houden. SodM let erop dat dit gebeurt.