SodM waarschuwt: Gaswinning Groningen nog steeds een veiligheidsrisico
De gaswinning uit het Groningen-gasveld vormt nog steeds een veiligheidsrisico voor mensen in Groningen. Duizenden al beoordeelde huizen wachten op versterking en op dit moment volgt nog steeds uit de beoordeling van huizen dat ze versterkt moeten worden. Daarnaast heeft het langdurig wachten op de versterking en afhandeling van schade nadelige gevolgen voor de gezondheid van een deel van de inwoners.
“Pas als de gaswinning is afgebouwd en de huizen die dat nodig hebben versterkt zijn, is het in Groningen even veilig als in de rest van Nederland”, Theodor Kockelkoren, inspecteur-generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM).
Nog steeds risico op overlijden als gevolg van instorten huizen
Door de afbouw van de gaswinning uit het Groningen-gasveld, is de kans op zwaardere aardbevingen weliswaar afgenomen maar nog steeds aanwezig. Meer dan 13.000 adressen moeten nog worden versterkt volgens de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Ook uit recente beoordelingen van huizen op basis van door de overheid vastgestelde beoordelingsmethoden volgt dat er nog steeds huizen niet voldoende veilig zijn. Dat betekent dat er nog steeds een te grote kans is dat huizen instorten bij een zware aardbeving, waardoor bewoners gewond kunnen raken en zelfs kunnen komen te overlijden als ze niet tijdig uit hun huis wegkomen.
Gezondheid en kans op overlijden
Naast het risico van wonen in een huis dat nog versterkt moet worden, zijn er meer nadelige gevolgen voor de gezondheid van bewoners. Een deel van de mensen ondervindt als gevolg van de lange duur van deze situatie stress hetgeen doorwerkt naar de gezondheid. Naarmate mensen langer moeten wachten op de overheid en in onzekerheid verkeren, kan de stress en de gezondheidsschade verder oplopen. De onderzoeken van Gronings Perspectief (Rijksuniversiteit Groningen) laten zien dat de gezondheidseffecten fors zijn. Met name bij mensen met meervoudige schade. Deze mensen ervaren niet alleen een verminderde gezondheid en welzijn, ze hebben een grotere kans op burn-out en geven aan sociaal en fysiek beperkt te zijn. Volgens een voorzichtige schatting van deze onderzoekers overlijden op de langere termijn er 5 of meer mensen per jaar als gevolg van de problematiek.
Theodor Kockelkoren: "Zolang mensen in Groningen een hoger risico lopen om te overlijden - door het instorten van huizen als gevolg van een zware aardbeving dan wel door de stress en onzekerheid - blijft het afbouwen van de gaswinning en het snel realiseren van de versterking noodzakelijk voor de veiligheid.”
Veilig gaswinningsniveau?
In diverse media verscheen het bericht dat 12 miljard kuub per jaar volgens SodM een veilig niveau van gaswinning zou zijn uit het Groningen-gasveld. In februari 2018 heeft SodM inderdaad geadviseerd de gaswinning uit het Groningen-gasveld zo snel als mogelijk af te bouwen naar 12 miljard kuub per jaar. Dit was naar aanleiding van de aardbeving met magnitude 3,4 bij Zeerijp van 8 januari 2018. SodM heeft daarbij gewaarschuwd dat het effect van de productiemaatregelen afhangt van hoe snel deze gerealiseerd worden en dat het niveau van 12 miljard kuub per jaar niet het eindpunt zal zijn. Bij doorgaande gaswinning, ook op een dergelijk lager niveau, zullen de aardbevingsrisico’s weer toenemen. Daarnaast was SodM bij haar inschatting in 2018 ervan uitgegaan dat de versterkingsopgave binnen afzienbare termijn gerealiseerd zou worden. Dit is verre van gerealiseerd: het grootste deel van de versterkingsopgave moet nog uitgevoerd worden. De NCG verwacht dat deze opgave niet eerder dan 2028 afgerond is.